نشر توسط:هنررقیه درباره : آموزش هنر خیاطی , دانستنیهای خیاطی ,
Views 1212 تاریخ : شنبه 20 مرداد 1397 نظرات (0)

  دانستنی درمورد خیاطی

  درآمد خیاطی X خیاط ماهر X متدهای خیاطی X خیاطی بدون الگو

خیاطی  یکی از هنر های مورد علاقه ی خانم ها هست که در صورت آموزش اصولی آن میتواند به شغل پردرآمدی تبدیل شود ! خیاطی یا دوزندگی صنعت و هنر پیوست یا پیوند اشیاء با استفاده از بخیه ساخته شده با سوزن و نخ است. دوزندگی یکی از قدیمیترین هنرهای منسوجات پدید آمده در دوران پارینه‌سنگی است. باستان شناسان بر این باورند که مردم عصر حجر در سراسر اروپا و آسیا، پیش از اختراع چرخ نخ ریسی و پارچه بافی لباسها را از جنس خز و پوست و بوسیله سوزنهایی از جنس استخوان، شاخ گوزن و عاج و بند و نخهایی که از اندامهای مختلف بدن حیوان شامل رباط و نخ ساخته شده از روده و دستگاه گوارش حیوانات و رگ می‌دوختند.

در ادامه خواهیم آموخت که چگونه تبدیل به یک خیاط ماهر شویم و در انتها به مبحث جذابدرآمد خیاطی میپردازیم :

یادگیری خیاطی، جدا از جنبه اقتصادی، از لحاظ بهداشتی نیز اهمیت دارد. زمانی که شما برای خود لباسی می‌دوزید، تنها کسی هستید که آن را پرو می‌کنید. اگر برای این هنر ارزشمند، وقت کافی دارید، هرگز آن را پشت گوش نیندازید و شروع به تحقیق راجع به آموزشگاه‌های محل خود کنید. در این مقاله، شما را با انواع روش‌های خیاطی، مراحل مختلف یادگیری و نکات مهم در انتخاب آموزشگاه آشنا می‌کنیم.

آسان‌ترین و دقیق‌ترین متدهای خیاطی کدامند؟

خیاطی، متدهای مختلفی دارد و هر متد، نقاط قوت و ضعف خود را دارد. «گرلاوین» یکی از قدیمی‌ترین متدهای خیاطی است که در حال حاضر، تقریبا حالت منسوخ پیدا کرده است. این روش کمی پیچیده است و ایرادهای زیادی دارد، اما با این حال باز هم از آن استفاده می‌شود. در میان انواع متدها برای هنرجویان مبتدی، متد مولر، متد ساده و متد سایزبندی ترجیح داده می‌شوند.

متد مولر، پیچیدگی کمتری دارد و در عین حال بسیار دقیق است. شاید در بسیاری از موارد، حتی نیاز به پرو لباس وجود نداشته باشد. متد ساده نیز روش خوبی محسوب می‌شود اما زیبایی متد مولر را ندارد و بسیاری از ریزه‌کاری‌ها در این روش حذف می‌شوند. روش سایزبندی، بر اساس الگوهای از قبل آماده است. برای مثال، شما می‌توانید با توجه به اندازه‌های خود، از الگوهایی با سایز 34، 36، 38، 40 و … استفاده کنید. یکی از نقاط ضعف این متد، محدود بودن آن است، یعنی نسبت به متدهای دیگر، قدرت مانور کمتری دارد؛ اما با این حال، روش ساده و آسانی محسوب می‌شود و مناسب هنرجویان مبتدی است. بیشتر لباس‌های تجاری، با این متد دوخته می‌شوند. متد متریک نیز بسیار دقیق است اما از آنجایی که ریز محاسبات و دستورالعمل‌های زیادی دارد، کمی دشوار محسوب می‌شود. در میان تمامی روش‌ها، متد سایزبندی، آسان‌ترین و متد متریک، دقیق‌ترین محسوب می‌شود.

برای انتخاب کلاس خیاطی، اول از همه باید به امکانات آموزشگاه و اعتبار و سابقه کار آن توجه کرد.

خیاطی بدون الگو برای مبتدی‌ها توصیه نمی‌شود

آموزش خیاطی بدون الگو، برای افراد مبتدی توصیه نمی‌شود، زیرا در این روش، الگو به طور مستقیم روی پارچه پیاده می‌شود و نیاز به دقت فراوان وجود دارد. حتی برخی از ریزه‌کاری‌ها مانند پنس گرفتن در این روش به خوبی انجام نمی‌شود. اگر هنرجو یک الگو را خراب کند، فقط یک کاغذ را خراب کرده است، اما وقتی می‌خواهد الگو را روی پارچه پیاده کند، کوچک‌ترین اشتباهی می‌تواند لباس را خراب کند. حال اینکه برخی‌ها می‌گویند روش بدون الگو از این نظر آسان‌تر است که دیگر الگو روی کاغذ پیاده نمی‌شود، اما با این حال، الگو کشیدن روی کاغذ مطمئن‌ترین روش است. حداقل می‌توانید الگو را روی بدن خودتان امتحان کنید و بارها روی آن تغییر انجام بدهید. این کار خیلی بهتر از این است که پارچه را ببرید و بعد برای تغییر آن، دیگر راه چاره‌ای نداشته باشید.

چقدر طول می‌کشد تا تبدیل به یک خیاط ماهر شوید؟

برای انتخاب کلاس خیاطی، اول از همه باید به امکانات آموزشگاه و اعتبار و سابقه کار آن توجه کرد. البته در حال حاضر، شهریه آموزشگاه‌ها نیز از اهمیت زیادی برخوردار است. در مورد مربی خیاطی نیز باید پرس‌وجو کنید تا از سوابق کاری و اعتبار مدرک مربیگری‌اش باخبر شوید. مدت زمان لازم برای یادگیری کامل خیاطی، بستگی به آموزشگاه، نوع آموزش و تلاش هنرجو دارد. برای یادگیری سریع‌تر می‌توانید از کلاس‌های فشرده یا خصوصی استفاده کنید، اما به طور کلی برای تبدیل شدن به یک خیاط حرفه‌ای، حداقل به 3 سال آموزش و 5 سال کار دوخت نیاز خواهید داشت. هر بار که لباس جدیدی می‌دوزید، همراه با آن نکته جدیدی یاد می‌گیرید. البته نباید همیشه فقط برای خودتان لباس بدوزید، بلکه باید با سایر اندام‌ها نیز آشنا شوید و نکات مربوط به هر ایراد اندامی را یاد بگیرید. هر چه تلاشتان بیشتر باشد، پیشرفتتان نیز سریع‌تر خواهد بود. برای یادگیری خیاطی می‌توانید از سی‌دی‌های آموزشی نیز استفاده کنید، اما این نکته را در نظر داشته باشید که سی‌دی، جای آموزش حضوری را نمی‌گیرد و بیشتر برای کسانی مناسب است که دوره خیاطی را گذرانده‌اند و می‌خواهند ریزه‌کاری‌ها را بیشتر بیاموزند.

روزهای اول از پارچه‌ی ‌کشی استفاده نکنید!

آموزشگاه‌ها هنگام ثبت‌نام، لیستی از وسایل مورد نیاز برای شروع خیاطی را در اختیار هنرجویان قرار می‌دهند. این لیست معمولاً شامل کاغذ الگو، قیچی کاغذ، قیچی پارچه، سوزن، سوزن ته گرد، نخ، نخ کوک، رولت، کاربن خیاطی، گچ، صابون، خط کش بلند، خط‌کش منحنی، لوازم‌التحریر، مداد رنگی، بالشتک بیضی، لایی چسب، پارچه و… است. بهتر است برای روزهای اول، از پارچه‌های ساده استفاده کنید، زیرا دوخت پارچه‌های کشی، کمی دشوار است.

در انتخاب چرخ خیاطی به این نکات توجه کنید

برای خیاط شدن، به یک چرخ خیاطی خانگی نیز نیاز دارید. چرخ‌ها انواع و اقسام مختلفی دارند، از جمله چرخ‌های خانگی، صنعتی، مسافرتی، میان دوز و سردوز. چرخ‌های مسافرتی، بسیار کوچک هستند و معمولاً فقط یک ردیف دوخت می‌زنند. این چرخ برای دوخت درزهای پاره شده کفایت می‌کند. شما می‌توانید آن را همراه با 2 یا 3 رنگ نخ به مسافرت یا قرارهای مهم ببرید.

چرخ‌های صنعتی، معمولاً قیمت بالاتری از چرخ‌های خانگی دارند و در تولیدی‌ها و مکان‌های صنعتی به کار می‌روند. این چرخ‌ها از لحاظ دوخت، امکانات بسیار زیادی دارند. بنابراین اگر می‌خواهید مزون بزنید یا خیاطی را به عنوان حرفه خود انتخاب کنید، بهتر است چرخ صنعتی داشته باشید.

چرخ‌های خانگی نیز با مارک‌های مختلف در بازار موجود هستند. توصیه می‌شود چرخی را انتخاب کنید که حداقل قطعات داخلی‌اش فلزی باشد، زیرا این چرخ‌ها خیلی بیشتر عمر می‌کند و کارکرد بهتری دارند.

چرخ‌های سر دوز نیز برای پاک‌دوزی و جلوگیری از ریش شدن لبه‌های پارچه کاربرد دارد. البته برخی از چرخ‌های سردوز، امکانات دیگر هم دارند. برای مثال، پولک‌دوزی، مهره دوزی، نواردوزی، قیطان‌دوزی، مروارید دوزی و… نیز انجام می‌دهند. چرخ میان دوز نیز وسط پارچه و نه لبه پارچه را دوخت می‌زند و پاک دوزی می‌کند. دوخت آن بسیار تمیز است و بیشتر برای تی‌شرت‌ها و لباس‌هایی کاربرد دارد که می‌خواهیم همزمان روی پارچه آن‌ها هم پاک دوزی و هم دوخت انجام شود.

آموزش خیاطی بدون الگو، برای افراد مبتدی توصیه نمی‌شود، زیرا در این روش، الگو به طور مستقیم روی پارچه پیاده می‌شود و نیاز به دقت فراوان وجود دارد.

اگر می‌خواهید مزون بزنید …

مانکن‌ها، بیشتر نشان‌دهنده لباس هستند. اگر می‌خواهید فقط برای خودتان خیاطی کنید، نیازی به تهیه مانکن وجود ندارد، زیرا لباس را روی خودتان پرو می‌کنید؛ اما اگر می‌خواهید مزون بزنید یا به طور حرفه‌ای خیاطی کنید، باید حتماً لباس را روی مانکن بگذارید و تغییرات لازم را روی آن اعمال کنید. برای مثال، دوخت لباس عروس، نیاز به مانکن دارد. مانکن‌ها را می‌توانید در اندازه‌های مختلف برای خانم‌ها یا آقایان تهیه کنید.

اول از همه باید دوره نازک دوزی را یاد بگیرید

مدارک خیاطی، مختلف است. فردی که مبتدی است باید ابتدا در یک آموزشگاه ثبت‌نام کند و دوره نازک دوزی را ببیند. این دوره چیزی حدود 6 تا 9 ماه به طول می‌انجامد. بعد از آن، مدیر آموزشگاه هنرجویان را به سازمان فنی و حرفه‌ای معرفی می‌کند. سپس هنرجویان باید 2 مرحله آزمون را پشت سر بگذارند. در مرحله اول، امتحان کتبی سراسری بر اساس کتاب‌های سازمان فنی و حرفه‌ای برگزار می‌شود و هنرجویان از تمام آموزشگاه‌ها در آن شرکت می‌کنند. پس از آن نیز در خود آموزشگاه یا مکانی دیگر، امتحان عملی گرفته می‌شود. برای امتحان عملی، هنرجو باید چرخ خیاطی و سایر لوازم مورد نیاز را با خود به محل ببرد و طبق درخواست آزمون گیرنده، یک مانتو یا لباسی دیگر بدوزد.

می‌خواهید کت، کاپشن و پالتو بدوزید؟

پس از اتمام دوره نازک دوزی، هنرجو می‌تواند دوره ضخیم‌دوزی را بگذراند. در واقع، نازک دوزی درجه دوم خیاطی و ضخیم‌دوزی درجه اول خیاطی به حساب می‌آید. این دوره نیز چیزی حدود 3 ماه زمان می‌برد. البته این دوره‌ها با توجه به تلاش هنرجو و آموزشگاه مورد نظر می‌توانند کمتر یا بیشتر طول بکشند. در ضخیم‌دوزی، دوخت انواع پالتو، کت، کاپشن، پانچو، جلیقه، آسترکشی و … آموزش داده می‌شود.

این دوره نیز شامل آزمون کتبی و عملی است و در صورت قبولی، به هنرجو مدرک فنی و حرفه‌ای اعطا خواهد شد. لازم به ذکر است که در هر دو دوره، هم بالاتنه و هم پایین‌تنه کار خواهد شد. از دیگر دوره‌های خیاطی می‌توان به دوره لباس شب، لباس زیر، لباس کشی، دوره چروک پارچه، خیاطی با چهل تیکه، دوره سنگ دوزی، روبان دوزی، دوخت‌های سنتی و … اشاره کرد.

حتماً لازم نیست تبدیل به یک خیاط حرفه‌ای شوید!

شاید شما بخواهید فقط برای خودتان از روی مجلات خیاطی با الگوی آماده، لباس بدوزید؛ بنابراین اگر نمی‌خواهید دوره خیاطی را کامل بگذرانید و تبدیل به یک خیاط ماهر شوید، می‌توانید فقط یک دوره سایزبندی آموزش ببینید، زیرا در این روش نیز از الگوهای آماده استفاده می‌شود. دوختن لباس از روی ژورنال‌های خیاطی و الگوی آماده، بیشتر به کسانی توصیه می‌شود که جثه مناسبی داشته باشند، زیرا الگوهای آماده بر اساس جثه مانکن درست شده‌اند و تغییرات لازم مانند چین و برش و… در آن اعمال شده است و نیازی نیست کار اضافه انجام دهید. فقط الگو را می‌گذارید روی پارچه و می‌برید. اما تا اینجا، جنبه خوب قضیه است، افرادی که ایراد اندامی دارند یا بیش از حد چاق یا لاغر هستند، معمولاً از این الگوهای آماده، نتیجه دلخواهشان را نمی‌گیرند. بنابراین لازم است یک دوره سایزبندی آموزش ببینید تا بتوانید در صورت لزوم، این الگوها را طبق میلتان تغییر دهید. برای مثال، ممکن است سایز شما 5/38 باشد و سایز الگو 38 یا 40 باشد بنابراین یا باید سایز 38 را بزرگ‌تر کنید یا سایز 40 را کوچک‌تر کنید تا به نتیجه دلخواهتان برسید.

درآمد خیاطی چقدر است؟

هنر ظریف خیاطی از دیرباز در ایران به عنوان یک هنر اصیل همیشه مورد توجه بوده است. تنوع طرحها ، رنگها و مدلها در مناطق ایران نیز گویای این مطلب است. فراگیری این فن نه تنها گامی ملی در جهت خودکفایی است بلکه هنری است که زندگی فردی را هم آراسته می‌نماید.

خیاطی هنر و حرفه دوخت انواع منسوجات است. خیاط فردی است که بر اساس سفارشات مشتریان به دوخت انواع لباس، پرده و … می پردازد. برخی از خیاط‌ها به صورت فردی و برخی در کارگاه‌های خیاطی یا شرکت‌های تولید لباس، همراه گروهی از خیاط‌های دیگر کار می‌کنند.

اصول مقدمات خیاطی عبارت است از شناخت کار و بکارگیری صحیح ابزار و لوازم اولیه و تبدیل آن به طرح و لباس مورد نظر. هنر خیاطی در بسیاری موارد با هنرهای دیگر مانند بافتنی، رودوزی، تکه دوزی، قلاب بافی، سنگ دوزی، مروارید دوزی و … در ارتباط است و خیاط در دوخت سفارشات خود از آنها استفاده می‌کند.

کار خیاط آمیخته با هنر، خلاقیت و مهارت است. خیاط باید انواع پارچه را شناخته و در دوخت‌و‌دوز مهارت داشته باشد. همچنین داشتن خلاقیت و مهارت در طراحی برای این شغل لازم است. در کنار همه این‌ها شاید بتوان داشتن تجربه را مهم‌ترین عامل موفقیت در شغل خیاطی دانست. هرچه خیاط تجربه بیشتری داشته باشد، در کارش موفق‌تر خواهد بود.

خیاط معمولا از طرح‌های جدید در دوخت لباس‌ها، پرده‌ها و… استفاده می‌کند. در مجموع وظایف خیاط عبارتند از :

توافق با مشتری درباره نوع پارچه و مدل لباس یا پرده

گرفتن اندازه مشتری

تعیین زمان و هزینه لازم برای سفارش مشتری

ایجاد طرح (مطابق نمونه‌های موجود یا ایجاد طرح‌های جدید)، تهیه الگو، برش پارچه و دوخت اولیه

انجام پرو اولیه

دوخت نهایی سفارش مشتری

نحوه ورود به شغل خیاطی

برای آموزش حرفه‌ای در این شغل می‌توانید پس از گذراندن سال اول دبیرستان وارد رشته خیاطی شاخه کار و دانش (گرایش‌های لباس زنانه، لباس‌شب و عروس، دوخت‌های تزئینی، وسایل منزل، ضخیم دوزی، ظریف دوزی، لباس مردانه)  یا فنی و حرفه‌ای (رشته‌های طراحی و دوخت) شوید. افراد علاقه‌مند نیز می‌توانند در این رشته‌ها تا مقاطع بالاتر در دانشگاه ادامه تحصیل دهند.

همچنین افراد علاقه‌مند با هر سن و سال و تحصیلاتی می‌توانند به آموزشگاه‌های معتبر خیاطی زیر نظر سازمان فنی و حرفه‌ای مراجعه و با گذراندن دوره‌های خیاطی مدرک معتبر دریافت کنند. بیشتر این دوره‌های آموزشی برای خانم‌ها برگزار می‌شود.

در کنار همه این موارد، روش استاد و شاگردی نیز برای یادگیری این شغل امکان پذیر است. علاقه‌مندان می‌توانند در کنار یک خیاط ماهر به شکل تجربی کار خیاطی را یاد بگیرند.

درآمد خیاط به عوامل مختلفی بستگی دارد و لذا مقدار آن بسیار متفاوت است. میزان تجربه، مهارت و نوع کار خیاط و منطقه‌ای که در آن به کار خیاطی مشغول است از مهمترین عوامل در تعیین میزان درآمد او محسوب می‌شود. هر چه فرد توانمندتر و ماهرتر باشد، سفارشات بیشتری گرفته و درآمد بهتری خواهند داشت.

از طرفی درآمد خیاط سنتی که مثلاً در یک کارگاه کوچک مشغول خیاطی است با درآمد خیاط حرفه‌ای که به صورت صنعتی و وسیع با شرکتهای پخش کار می‌کند، متفاوت خواهد بود.حتی صفات و خصوصیات شخصی خیاط (نظیر آراستگی ظاهر، خوش قولی، مردم داری، صداقت، انصاف،…) سهم موثری در کاهش یا افزایش درآمد خیاط دارد.

تحلیل کسب و کار

سرمایه‌گذاری ثابت شامل رهن یک مغازه حداقل هجده متری ۱۵ میلیون تومان، دکوراسیون و تجهیزات کار مانند میز کار و صندلی مغازه مبلغ ۵ میلیون تومان و همچنین برای سرمایه در گردش که در این شغل مبلغ زیادی نیست و معمولا دوره مصرف نخ نسبتا طولانی است و پارچه هم بعد از گرفتن مبلغ پیش پرداخت از مشتری می‌تواند خریداری شود مبلغ یک میلیون تومان و کنارگذاشتن حداقل دوماه اجاره به مبلغ ماهانه۵۰۰ هزار تومان نیاز است که در مجموع ۲۲ میلیون تومان به عنوان مبلغ کل سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک خیاطی معمولی نیاز است.

هزینه‌ها عبارتند از اجاره‌بها مغازه به مبلغ ۵۰۰ هزار تومان ماهانه و حداقل ۳ میلیون تومان هم برای خود صاحب مغازه به عنوان هزینه ثابت و همچنین خرید حداقل ۱ میلیون تومان هزینه‌های جاری مغازه مانند لوازم برای به روز بودن و جور بودن نمونه پارچه‌ها و مدل‌ها در مغازه و هزینه انرژی و … .

با در نظر گرفتن این موضوع که درآمد اصلی خیاطی در ارائه کارهای خدماتی است که بسیار متنوع می‌باشند. بزرگترین سرمایه یک خیاط تجربه و مهارت اوست و با گذشت زمان روز به روز به سبد ارائه خدمات او با بالا رفتن مهارتش اضافه می‌شود تا جایی که پیش‌بینی کردن درآمد این شغل را غیر ممکن می‌کند. دست مزد دوختن لباس با توجه به نوع و پیچیدگی مدل می‌تواند از ۵۰ هزار تومان شروع شود و تا ۱ میلیون تومان و یا حتی بیشتر هم برسد.

تعمیرات انواع لباس‌ها نیز از دیگر منابع درامدی یک خیاط است که دستمزد آن هم متغیر است و به نوع کار بستگی دارد اما در مجموع باید توجه داشت خیاطی شغلی نیست که خیلی زود به بازدهی برسد و یک خیاط باید زحمت زیادی برای جلب رضایت مشتریان خود بکشد و با گذشت زمان لازم و ارائه کارهای با کیفیت کم کم تعداد مشتریان ثابت خود را زیاد کند اما با این وجود یک خیاط معمولی با ارائه همان خدمات معمولی می‌تواند به درآمد روزی ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان برسد که در ماه می‌شود بین ۶ تا ۱۲ میلیون تومان درآمد که با کم کردن هزینه ۴٫۵ میلیون تومان در ماه از آن به سودی معادل ۱٫۵ تا ۶٫۵ میلیون تومان در ماه می‌رسیم و دلیل این اختلاف بین حداقل و حداکثر سود میزان خدمات و مهارت خیاط و همچنین قدمت مغازه او در محله و تعداد مشتریان ثابت او می‌باشد. بنابراین حدود یکسال حداقل زمان بازگشت سرمایه کسب و کار خیاطی می‌باشد.

بنابراین با در نظرگیری علاقه شخصی و کسب مهارت‌های لازم می‌توان با شروع از شاگردی در کنار یک استاد ماهر، کسب و کاری با مبلغ سرمایه‌گذاری کم و سوددهی مناسبی را از شغل خیاطی رقم زد.

منبع:

خانم عسگری – مربی خیاطی مجله زندگی ایده‌آل